Κυριακή 1 Μαρτίου 2009

Η οικονομία των αναγκών.

Ποιος άραγε θα μπορούσε να κατανοήσει, ότι αυτό που κατέρρευσε με το παγκόσμιο οικονομικό κραχ, ήταν οι επιθυμίες μας; Οι κοινωνίες των επιθυμιών μας;
Που έκπληκτοι ζούσαμε για 20 χρόνια, αφού δεν μπορούσαμε να εξηγήσουμε πως περνάμε τόσο καλά αφού δεν δουλεύουμε αρκετά για να κολυμπάμε στην αφθονία. Πως γινόταν αυτό χωρίς χρήματα; Πως ζούσαμε σαν πλούσιοι; Πως ενώ δεν παρήγαμε τίποτα αγοράζαμε συνέχεια τα πάντα; Που βρισκόντουσαν αυτά τα προϊόντα, ποιοί τα παρήγαγαν για εμάς τους υπόλοιπους παγκόσμια; Και προ πάντων, που και πως εμείς βρίσκαμε τα χρήματα για τον κόπο και τα προϊόντα των άλλων; Τόσο εμείς σε ατομικό, συλλογικό και εθνικό επίπεδο όσο και οι άλλοι διεθνώς. Και τώρα καταρρεύσαμε όλοι μαζί, κράτη, κυβερνήσεις, πολίτες, άτομα, λαοί, κερδοφόρα ιδεολογήματα, βραβευμένες λογικές οικονομολόγων που γελοιοποιήθηκαν και απέτυχαν, διατριβές και περισπούδαστα πονήματα που καταποντίστηκαν, πρότυπα και αξίες ζωής που έσβησαν σε μια εβδομάδα, ευφυΐες, νόμπελ και ικανότητες που κατακρημνίσθηκαν παταγωδώς αγκαλιά με τις τράπεζες και τα χρηματιστήρια.
·
Λόγια, λόγια, λόγια. Ήταν όλα ένα πελώριο πλανητικό ψέμα. Μια δίωρη κινηματογραφική ταινία ευφορίας που κράτησε λίγο περισσότερο από το κανονικό. Μια συλλογική υστερία κατανάλωσης χωρίς φράγκο. Μια δανεισμένη ζωή. Όλα δανεισμένα και παραδομένα στις επιθυμίες που μας προπαγάνδισαν οι μεφιστοφελήδες της αγοράς, οι διαφημιστές της μεγάλης ζωής. Ένα νοσηρό όνειρο που χάθηκε ξημερώματα στο καζίνο, όταν λαοί ολόκληροι ακούμπησαν στην τσόχα του όλες τις ελπίδες τους, τις οικονομίες τους, τον μόχθο αιώνων, την ζωή τους, τα όνειρά τους και τα έχασαν όλα από τις πολιτικές και οικονομικές επιλογές τους.
·
Οι συζητήσεις μας, τα ντιζάιν μπλουζάκια μας, η καθημερινότητα μας και τα τοξικά ομόλογα των χρηματιστών, ήταν όλα το ίδιο. Είχαν την ίδια στόφα, την ίδια λογική και τρόπο ζωής κρυμμένα μέσα τους. Σε όλα, μα σε όλα. Ζούσαμε σε ένα ψευδή κόσμο, σε ένα προπαγανδισμένο φαντασιακό άλλων, που παράγει βιομηχανικά ατέλειωτες επιθυμίες, και που οι αετονύχηδες και παπατζήδες της πιάτσας και της αγοράς, μας παραμύθιασαν διεθνώς και μας έπεισαν ότι αυτές οι επιθυμίες είναι όχι μόνο αναγκαίες για την ζωή μας και τις ευκολίες μας, αλλά ότι εμείς τις θέλαμε, εμείς τις σκεφτήκαμε, εμείς τις απαιτήσαμε, μέσα από την έρευνα και τις δειγματήσεις των ντίλερ τους, που εμείς πάλι εγκυρώσαμε και υπογράψαμε στις δημοσκοπήσεις της αγοράς, και αυτοί μόνο μας τις πρόσφεραν και έτρεξαν να μας εξυπηρετήσουν χωρίς να φταίνε σε τίποτα άλλο τα χρυσά μου. Αυτά λένε ακόμη, και έτσι παίχτηκε όλο αυτό το παιχνίδι για δυό δεκαετίες, εναντίον του κακού κρατισμού και του μη προστατευτισμού των πολιτών από τα σαγόνια των κεφαλαιοκρατών, να προσθέσουμε εμείς.
·
Μοναδικό τους εργαλείο και εφόδιο, το ψέμα και τίποτα άλλο. Δεν έχουν κανένα ηθικό ή άλλου είδους ανθρώπινο πρόβλημα να το χρησιμοποιήσουν και να κατασκευάσουν προϊόντα πλήρως ψευδεπίγραφα, ανύπαρκτα δηλαδή, όπως οι φούσκες, τα αεροπλανάκια, οι πυραμίδες, τα τραπεζικά και χρηματιστηριακά απόβλητα ή ότι άλλο μπορεί αύριο να σκαρφιστεί ο κάθε διεστραμμένος επιχειρηματικός ή τραπεζικός νους, χλευάζοντας χαιρέκακα τις κοινωνίες ως σύνολα και ως άτομα, με καθαρά δολοφονική πρόθεση κατά των ανθρώπων, αρκεί να κερδίζει από εμάς τα κορόιδα, όπως συνομιλούν και λένε στους κύκλους τους και μεταξύ τους, αφού έχουν το φονικό θράσος μετά το κραχ, να αναγγέλλουν και να διαφημίζουν τα νέα χρυσά μπόνους που θα εισπράξουν και θα μας εξοργίσουν. Οι κοινωνίες πρέπει να προφυλαχτούν από αυτούς πάση θυσία, προσβλέποντας στο άλογο σοφό παράδειγμα της φύσης που εξουδετερώνει τους κηφήνες διεξοδικά, μη επιτρέποντας προπαγάνδες δημοκρατίας για αυτούς, περί ατομικών ή ανθρωπίνων δικαιωμάτων δήθεν, περί ανθρωπιάς στους δήμιους και τους θύτες, και άλλες τέτοιες ανανεωτικές και εκσυγχρονιστικές στοχασιές.

·
Η ιστορία μας έδειξε με ένα μοναδικό τρόπο ότι δεν ήρθε το τέλος της, αλλά ήρθε το λάθος της! Αυτό μας επισκέφτηκε. Μας αποστόμωσε και μας αφαίρεσε τον λόγο και τις ρητορικές ανοησίες με την κατάρρευσή μας. Οικονομική, πολιτική, κοινωνική, ψυχολογική, επιστημονική, πνευματική ατομική και συλλογική. Η ιστορία μας απέδειξε την κατάρρευση της φύσης και των κοινωνιών, που εμείς επιλέξαμε και οργανώσαμε. Αυτό μας είπε κάνατε!
·
Αναρωτηθήκαμε άραγε για όλα αυτά τα τρομερά που συμβαίνουν στον πλανήτη μας, ή ζούμε ακόμα ποδοσφαιρικά και δημοσιογραφικά, βουτηγμένοι στο θέαμα του δικού μας κόσμου, μακριά από τον Επικούρειο στοχασμό, ορφανεμένοι από τον πραγματικό πλούτο της σκέψης των καλλίτερων από εμάς που δεν ακούμε.; Ή μήπως δεν έχουμε ξυπνήσει καν από τον λήθαργο της νεοελληνικής αφασίας μας, αν και καταχρεωμένοι και άνεργοι, και το μόνο που περιμένουμε είναι μια νέα κυβέρνηση να μας σώσει;
·
Σήμερα και για ένα μεγάλο μέλλον που ανοίγεται μπροστά μας, καλούμαστε ένας-ένας ξεχωριστά να σκεφτούμε τι κοινωνίες θέλουμε. Των αναγκών μας ή των επιθυμιών μας;
Μα προ πάντων οι πρώτοι που αποδείχτηκαν τελευταίοι και μας επέφεραν αυτά τα δεινά της ανεργίας, της ανασφάλειας, της φτώχειας και της πείνας, οι βαρύγδουποι οικονομολόγοι, οι αλαζονικοί νομπελίστες και οι λοιποί συμβουλευτές και στυλοβάτες της οικονομίας, πρέπει να μελετήσουν σοβαρά αυτή τη φορά και να κατανοήσουν, την διαφορά μεταξύ της ανάγκης και της επιθυμίας. Γιατί καθώς παρακολουθώ τα κείμενά τους από παλιά, αυτή η τόσο σαφής διάκριση που επιβάλλει η φύση, είναι ιδιαίτερα μπερδεμένη και αναπάντητη μέσα τους.
Οι επιθυμίες κατασκευάζονται, οι ανάγκες μας δεν κατασκευάζονται.
Χωρίς τις επιθυμίες μας ζούμε. Χωρίς τις ανάγκες μας δεν ζούμε ούτε μια στιγμή. Αυτό είναι που πρέπει να καταλάβουμε. Αυτό είναι που δεν καταλάβαμε και τα κάναμε ρόιδο, όταν δημιουργήσαμε τις κοινωνίες των επιθυμιών διεθνώς ως ελεύθερη αγορά πριν δυό δεκαετίες.
Χωρίς επιθυμίες ζούμε μια χαρά όπως έζησε η ανθρωπότητα στην συντριπτική της πλειοψηφία από τότε που εμφανίστηκε. Και εξ άλλου, για να προλάβω επαγγελματίες μπουκωμένους προβοκάτορες, δεν είπαμε κατάργηση ή απαγόρευση των επιθυμιών όπως ακούω να σπεύδουν να πουν. Κάθε άλλο. Απλά λέμε πρώτα οι ανάγκες όλων ,και μετά και με μέτρο οι επιθυμίες. Μόνο τέτοιες κοινωνίες ισορροπούν, είναι δημοκρατικές, έχουν μέλλον, και δεν κινδυνεύουν ποτέ μα ποτέ από κραχ και καταρρεύσεις. Μόνο έτσι μπορούν να συνυπάρξουν βιώσιμα φτωχοί και πλούσιοι.
Χωρίς άκρατη καθημερινή βαρβαρότητα και με χαμηλή και περιορισμένη βία.
·
Οι επιθυμίες είναι ο τζόγος της ζωής μας. Η πριμοδότησή τους εις βάρος των αναγκών, είναι οι στρεβλώσεις και οι νευρώσεις της κοινωνίας και των ατόμων της ξεχωριστά. Ο απελπισμένος αλκοολικός ή χαρτοπαίκτης. Είναι τόσο καθαρό πια.
Και δεν χρειάζονται κοινωνικές συγκρούσεις για να το καταλάβουμε. Τις επιθυμίες που επέβαλε ο μονεταρισμός της ελεύθερης αγοράς, μπορεί να τις αναστείλει απλά ο γιατρός μας. Τόσο αστείοι είναι. Να μας απαγορεύσει από τις επιθυμίες των τροφών και των ποτών, μέχρι αυστηρά τον τρόπο ζωής μας και τι ώρα κοιμόμαστε. Και αυτοί στήσαν ολόκληρες ιδεολογίες και επιχειρήσεις πάνω σε τέτοια απλούστατα θέματα.
·

Οι κοινωνίες των αναγκών δημιουργούν και οργανώνουν ανάλογα οικονομίες των αναγκών. Και από την άλλη, οι κοινωνίες των επιθυμιών δημιουργούν και οργανώνουν κι αυτές ανάλογα οικονομίες των επιθυμιών.
Οι πρώτες ούτε κερδοσκοπούν, ούτε εμπορεύονται τις ανάγκες. Οι δεύτερες εμπορευματοποιούν τα πάντα και κερδοσκοπούν στα πάντα. Κάθε τι που υπάρχει στον πλανήτη ανεξαιρέτως, όπως και καθετί που υπάρχει στην σκέψη και στα συναισθήματα των ανθρώπων, είναι ευκαιρίες κονόμας και κέρδους. Εδώ, τίποτα απολύτως δεν είναι δωρεάν, ούτε καν ο αέρας που αναπνέουμε ή το μπάνιο που κάνουμε στην θάλασσα.
Η αγορά των επιθυμιών, απαγορεύει κάθε ανθρώπινη πράξη χωρίς κέρδος και μάλιστα όλο και πιο μεγιστοποιημένο. Θεωρεί τα πάντα είδη πολυτελείας. Σκάει δε όταν αναγκάζεται να διαθέσει προϊόντα μη ακριβά. Αυτή είναι η λογική της.
Η υγεία και η παιδεία δεν είναι ανθρώπινες ανάγκες, παρά χρηματιστήρια.
Τι δουλειά έχει το κράτος και οι Δήμοι να κάνουν τον επιχειρηματία φωνάζουν με τις τσιριχτές φωνούλες τους και τα σμήνη των παπαγάλων τους. Ώστε έτσι ε; Επιχειρηματίας είναι το κράτος όταν πληρώνει τους οδοκαθαριστές ή τους δασκάλους; Τι μαθαίνουμε! Να τους αναλάβουν οι ιδιώτες για να μην τους πληρώνουν δηλαδή. Τέτοιες εξυπνάδες διακινούν και σαλιαρίζουν χωρίς σπουδαίο αντίλογο πια. Όλα στημένα. Παντού έχουμε δικούς μας ανθρώπους δικά μας καθάρματα, της διπλανής πόρτας .
Και δεν είναι υποθέσεις του κάθε ομιλητή ή συγγραφέα, αλλά πλέον ομολογημένες δικές τους αλήθειες κάτω από το βάρος της κατάρρευσης.
·
Δυο κόσμοι συγκρούονται θανατηφόρα κυριολεκτικά στον πλανήτη. Με καθημερινά αίματα, πολέμους, με τρέλα, με απόγνωση, με μόνιμη πείνα, με θανάτους από πείνα. Αυτό που πρέπει να διευκρινίσουμε καλώς, είναι με τι συνδέονται αυτοί οι δυο κόσμοι και τι ακριβώς γεννά ο καθένας εξ αυτών σαν κεντρική άποψη και ιδεολογία. Πως ο καθένας παράγει τα προϊόντα, πως τα διαχειρίζεται, τι ψυχολογία γεννά, διακινεί και διανέμει μέσω αυτών. Και αυτό χρειάζεται να το κάνουμε όλοι μαζί και τώρα, ως κληρονομιά και υποχρέωση στις ερχόμενες γενιές.

4 σχόλια:

Nikos Georgiou - Vitas είπε...

Αγαπητέ Νεφέστορα, κάποτε ρώτησαν έναν διευθυντή πωλήσεων εταιρείας ρολογιών πολυτελείας {Πώς πάει η αγορά ρολογιών?} κι αυτός απάντησε
{Δεν γνωρίζω}. {Μα ρολόγια δεν που-
λάτε?} επιμένει ο συνομιλητής. {Δεν καταλάβατε} απαντά ο διευθυ-
ντής {Εμείς δεν πουλάμε ρολόγια, πουλάμε υπόσχεση}.Αυτό το ανέκδοτο
μας αποκαλύπτη το παραμύθι που μας πούλαγαν τόσα χρόνια.Μετά την βύθι-
ση των πολώσεων των ειδών πολυτε-λείας, σίγουρα θα έχουν χάσει και το χιούμορ τους οι διάφοροι μανατζαρέοι.

ΜΕ ΕΚΤΊΜΙΣΗ

Simple Man είπε...

Συγκρούονται δυο κόσμοι πάντα αγαπητέ Νεφέστορα που ο ένας είναι κόσμιος (στο τέλος έφυγε ένα γιώτα στο κείμενο που δεν πήγε χαμένο). Επειδή η θεωρία του χάους φαίνεται μακρινή πάντα θα κερδίζει ο ένας κόσμος, αυτός που δημιούργησε το κόλπο της κρίσης. Θα κερδίζει πάντα γιατί διαθέτει από την εποχή των σπηλαίων χρήμα, όπλα, και τον κατά τόπους Θεό του. Όσο για τους νομπελίστες και τους "σοφούς" του συστήματος, τα φράγκα να είναι καλά και θα βρεθούν νέες θεωρίες κατανάλωσης. Κάτι νέο θέλουν να φτιάξουν που εμείς δεν γνωρίζουμε.

Nefestoras είπε...

@ Nikos Georgiou - Vitas

Ιδιαίτερα πετυχημένη η παρατήρησή σου με το ανέκδοτο.

Nefestoras είπε...

@ Simple Man

Ευχαριστώ για την επισήμανση της αβλεψίας μου *κόσμιοι* αντί του σωστού *κόσμοι*. Επί προσθέτως, ο σχολιασμός σου είναι ακριβώς συντονισμένος στο κείμενο.